بررسی دروغ مصلحت آمیز در معالجات پزشکی با تأکید بر شاخص اعتماد

سابقه و هدف: راستگویی پدیده مورد تأیید همه انسان ها است، ولی بشر گاهی در شرایطی قرار می گیرد که قرار است بین دو مصلحت مثل حفظ جان و راستگویی یکی را انتخاب کند. در چنین تناقضاتی انسان ها رویکردی به نام دروغ مصلحت آمیز را به کار می گیرند. دامنه کارکرد دروغ مصلحت آمیز اندک اندک به حوزه های مختلفی کشانیده شد که یکی از آن ها درمان های پزشکی بوده است. اخلاقی بودن یا نبودن این رویکرد، یکی از مباحث بحث برانگیز در حوزه اخلاق کاربردی پزشکی می باشد که متأسفانه خیلی به آن پرداخته نشده است. حاکمیت روحیه پدرسالارانه در پزشکی باعث شده است تا پزشکان این حق را به خود بدهند که در شرایط خاص به جای بیماران تصمیم بگیرند و برای حفظ آن ها به ابزار دروغ روی آورند. مواد و روشها: در پژوهش حاضر، محقق با مراجعه به متون و مقالات و بررسی در کلید واژه هایی مانند دروغ، دروغ مصلحتی، اعتماد و راستگویی و حذف موارد غیر مرتبط، مقالات مرتبط را جمع آوری کرد و در بررسی روی آن ها موارد لازم و مورد احتیاج را استخراج و به کار بست. یافتهها: در رابطه بین پزشک و بیمار مسایلی مانند اظهار خبر بد، دادن خبر فوت، تشخیص غلط همکاران، تزاحم با رازداری و عدم بیان عوارض دارو و درمان باعث توجیه دروغ مصلحت آمیز شد. از طرف دیگر، اخلاق در سطح ارتباطی نسبت مستقیمی با اعتماد داشت؛ به طوری که می توان مدعی بود هر گاه فعلی باعث افزایش اعتماد شود، اخلاقی و در غیر این صورت غیر اخلاقی محسوب می شود. استنتاج: در این مقاله کارکردهای دروغ مصلحت آمیز با تأکید بر شاخص اعتماد مورد بررسی قرار گرفت و جوانب درستی و نادرستی به کارگیری آن در پزشکی واکاوی و در نهایت استفاده از آن مخالف اصل اعتماد دانسته شد. به کار بستن هر نوع دروغ مصلحتی تابع شرایط بسیار ویژه می باشد که پیش تر به صورت موردی استاندارد شده است.